Od września do listopada grupa niemal trzydziestu osób będzie wspólnie pracować nad twórczym upamiętnieniem grochowskiego kibucu.
W czasie warsztatu nie tylko będziemy się poznawać i działać, ale też uwspólniać wiedzę o grochowskim kibucu. Przyjrzymy się historii społeczności żydowskiej na Grochowie, a także naszemu postrzeganiu żydowskiego i warszawskiego dziedzictwa. Będziemy czerpać z różnych dziedzin artystycznych, a proces zakończymy finałowym działaniem — wystawą, pokazem czy premierą. Zgodnie z rekomendacjami z raportu „Upamiętnienie Kibucu Grochów. Konteksty, opinie, możliwości” (2019) na początku nie zakładamy konkretnej formy działania.
W otwartym naborze zgłosiły się osoby w różnym wieku. Od niepełnoletniego do — jak zostało to całkiem zabawnie opisane w zgłoszeniu — „niezbyt małego”. Są osoby, które tańczą, komponują muzykę, grają w teatrze, tworzą spektakle, scenografię, robią zdjęcia albo filmy. Niektóre uczą się jidysz, inne hebrajskiego. Część osób mieszka na Grochowie od kilkunastu lub kilkudziesięciu lat, a niektóre właśnie planują tu zamieszkać. Mamy dużo ogrodniczek — fanki kompostu, dbania o glebę czy uprawy roślin. Tworzy to imponujący zasób kompetencji! Nie ma już możliwości dołączenia do grupy.
Opiekun warsztatów: Dorian Widawski
Koordynacja: Marta Palińska
Promocja: Melissa Czaplicka, Antonina Dukowicz
Dokumentacja procesu: Paweł Wiszomirski
Czym jest KIBBUTZ?
Historia grochowskiego kibucu zaczyna się w 1919 roku. Rok później pojawiła się pierwsza grupa, która tuż przy granicy Warszawy uruchomiła ten pionierski projekt. Trudności finansowe w latach trzydziestych i rosnący antysemityzm utrudniały działanie, ale nawet początek wojny nie zatrzymał kibucników i kibucniczek. Gospodarstwo funkcjonowało do 1942 roku i nie udało się go odbudować po wojnie. Niestety pamięć o tej głęboko socjalistycznej, kolektywnej i rolniczej aktywności jest raczej niewielka. Żydowska obecność i rolnicze dziedzictwo nie jest na Grochowie celebrowane.
🌾 KIBBUTZ jest naturalną konsekwencją dotychczasowej działalności Domu Sztuki. W czasie organizowanych spotkań wyraźnie wybrzmiewała wielka pustka, jaką jest zapomniane żydowskie dziedzictwo. Kibuc może być jednym z pozytywnych przykładów tego, jak wiele możemy wyciągnąć z przeszłości dla teraźniejszych praktyk. Chcemy dołożyć małą cegiełkę, zasiać kolejne ziarno w przywracaniu tej historii. Kontynuować ogromną pracę, jaką wykonało Stowarzyszenie imienia Szymona An-skiego na czele z Manią Cieślą czy zespół kobiet, które opracowały raport „Upamiętnienie Kibucu Grochów. Konteksty, opinie, możliwości” (2019).
Czerpiemy z archiwów, które za Krzysztofem Pijarskim traktujemy jako „wyzwanie rzucone przyszłości”. W duchu współodpowiedzialności za przeszłość i przyszłość, lokalną społeczność i siebie nawzajem chcemy odpowiedzieć na to wyzwanie.
🌻 Nie ma już możliwości dołączenia do grupy.
Projekt jest finansowany ze środków m.st. Warszawy w ramach programu Warszawa — miasto otwarte, realizowanego przez Fundację Inna Przestrzeń.
Cykl jest objętym patronatem Żydowskiego Instytutu Historycznego, a partnerem jest Miejsce Akcji Paca 40.
