Mania Cieśla → spacer śladami grochowskiego kibucu

Historia grochowskiego kibucu zaczyna się w 1919 roku. Rok później pojawiła się pierwsza grupa, która tuż przy granicy Warszawy uruchomiła ten pionierski projekt. Trudności finansowe w latach trzydziestych i rosnący antysemityzm utrudniały działanie, ale nawet początek wojny nie zatrzymał kibucników i kibucniczek. Gospodarstwo funkcjonowało do 1942 roku i nie udało się go odbudować po wojnie.

Współcześnie w tym miejscu znajdują się przede wszystkim bloki, zajezdnia autobusowa czy galeria handlowa. Pamięć o tej głęboko socjalistycznej, kolektywnej i rolniczej aktywności jest raczej niewielka. Rolnicze dziedzictwo i żydowska obecność, która nie ograniczała się tylko do kibucu, nie są na Grochowie celebrowane.

Zapraszamy na spacer śladami i pamięcią po grochowskim kibucu, który poprowadzi Mania Cieśla — doktora i historyczka związana z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk. W ramach Stowarzyszenia imienia Szymona An-skiego od dziesięciu lat jest koordynatorką projektu upamiętniania Kibucu Grochów.

Czym jest KIBBUTZ?
Historia grochowskiego kibucu zaczyna się w 1919 roku. Rok później pojawiła się pierwsza grupa, która tuż przy granicy Warszawy uruchomiła ten pionierski projekt. Trudności finansowe w latach trzydziestych i rosnący antysemityzm utrudniały działanie, ale nawet początek wojny nie zatrzymał kibucników i kibucniczek. Gospodarstwo funkcjonowało do 1942 roku i nie udało się go odbudować po wojnie. Niestety pamięć o tej głęboko socjalistycznej, kolektywnej i rolniczej aktywności jest raczej niewielka. Żydowska obecność i rolnicze dziedzictwo nie jest na Grochowie celebrowane.

🌻 KIBBUTZ jest naturalną konsekwencją dotychczasowej działalności Domu Sztuki. W czasie organizowanych spotkań wyraźnie wybrzmiewała wielka pustka, jaką jest zapomniane żydowskie dziedzictwo. Kibuc może być jednym z pozytywnych przykładów tego, jak wiele możemy wyciągnąć z przeszłości dla teraźniejszych praktyk. Chcemy dołożyć małą cegiełkę, zasiać kolejne ziarno w przywracaniu tej historii. Kontynuować ogromną pracę, jaką wykonało Stowarzyszenie imienia Szymona An-skiego na czele z Manią Cieślą czy zespół kobiet, które opracowały raport „Upamiętnienie Kibucu Grochów. Konteksty, opinie, możliwości” (2019).

Czerpiemy z archiwów, które za Krzysztofem Pijarskim traktujemy jako „wyzwanie rzucone przyszłości”. W duchu współodpowiedzialności za przeszłość i przyszłość, lokalną społeczność i siebie nawzajem chcemy odpowiedzieć na to wyzwanie.

KIBBUTZ | Mania Cieśla | spacer śladami grochowskiego kibucu

Projekt jest finansowany ze środków m.st. Warszawy w ramach programu Warszawa — miasto otwarte, realizowanego przez Fundację Inna Przestrzeń.

Cykl jest objętym patronatem Żydowskiego Instytutu Historycznego.